Hàng hóa là gì? những thuộc tính cơ bản của hàng hóa là gì?

Sự ra đời của hàng hóa gắn ngay lập tức với sự phát triển của xã hội loài người. Đánh dấu sự ra đời của hàng hóa là sự hình thành những bộ lạc. Con người ko thể tự sản xuất tất cả mọi thứ để hoàn thành nhu cầu của mình và họ bắt đầu trao đổi với nhau để đảm bảo sự sinh tồn. Chỉnh bởi tính cấp thiết của hàng hóa trong xã hội, từ trước Mác, tới Mác và sau Mác đã với rất nhiều lý luận ra đời nhằm nghiên cứu cho loại vật chất mang tên “hàng hóa”. Vậy hàng hóa là gì? Hai thuộc tính của hàng hóa là gì? Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu qua bài viết này nhé!

một. Hàng hóa là gì?

Hàng hóa là một phạm trù lịch sử, nó chỉ xuất hiện lúc với nền sản xuất hàng hóa, đồng thời sản phẩm lao động mang hình thái hàng hóa lúc nó là mục tiêu mua bán trên thị trường. Hàng hóa là sản phẩm của lao động, thỏa mãn mong muốn, nhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi hay mua bán.

Karl Marx định nghĩa hàng hóa trước hết là thiết bị mang hình dạng với khả năng thỏa mãn nhu cầu con người nhờ vào những tính chất của nó. Để thiết bị trở thành hàng hóa cần phải với: 

• Tính hữu dụng đối với người sử dụng 
• Giá trị (kinh tế), nghĩa là được giá bán bởi lao động. 
• Sự hạn chế để đạt được nó, nghĩa là độ khan hiếm.

Theo định nghĩa của Karl Marx, hàng hóa là sản phẩm của lao động, thông qua trao đổi, mua bán với thể thỏa mãn một số nhu cầu nhất định của con người. Hàng hóa với thể hoàn thành nhu cầu cá nhân hoặc nhu cầu sản xuất. 

Hàng hóa với thể tồn tại dưới dạng vật thể hoặc phi vật thể. Từ khái niệm này, ta với thể rút ra kết luận một thiết bị muốn trở thành hàng hóa cần phải thỏa mãn 3 yếu tố:

• Hàng hóa là sản phẩm của lao động
• Hàng hóa với thể thỏa mãn một nhu cầu nào đó của con người 
• Thông qua trao đổi, mua bán

Sự thay đổi và phát triển nhận thức đối với đời sống kinh tế dẫn tới cách hiểu hàng hóa ko như những nhà kinh tế cổ điển xác định. Phạm trù hàng hóa mất đi ranh giới của sự hiển hiện vật lý của vật thể và tiến sát tới sắp phạm trù giá trị. Tiền, cổ phiếu, quyền sở hữu nói chung, quyền sở hữu trí tuệ nói riêng, sức lao động, v.v. được xem là hàng hóa trong lúc chúng ko nhất thiết với những tính chất như đã liệt kê trên.

Hàng hóa tiếng Anh là Goods/Commodities

Trong kinh tế chính trị Marx-Lenin, hàng hóa cũng được định nghĩa là sản phẩm của lao động thông qua trao đổi, mua bán.

Hàng tiêu sử dụng và hàng thêm vốn là những thành tố rất cần thiết tạo nên tổng sản phẩm trong nước.

Hàng hóa kinh tế là những hàng hóa khan hiếm hay những hàng hóa mà mọi người muốn mua nhiều hơn lúc điều kiện cho phép.

Xem thêm: Lực lượng sản xuất là gì? Lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất ở Việt Nam hiện nay

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Trong mỗi hình thái kinh tế – xã hội khác nhau, sản xuất hàng hóa với bản chất khác nhau, nhưng một vật phẩm sản xuất ra lúc đã mang hình thái là hàng hóa thì đều với hai thuộc tính cơ bản là giá trị sử dụng và giá trị.

– Giá trị sử dụng

 Giá trị sử dụng là công dụng của vật phẩm với thể thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người. Ví dụ: Giá trị sử dụng của cơm là để ăn, của áo là để mặc, của máy móc, thiết bị, nguyên nhiên vật liệu là để sản xuất… Và ngay mỗi một vật cũng với thể với nhiều thuộc tính tự nhiên khác nhau, do đó nó với nhiều giá trị sử dụng hay công dụng khác nhau: gạo với thể sử dụng nấu cơm, nhưng gạo cũng với thể sử dụng làm nguyên liệu trong ngành rượu, bia hay chế biến cồn y tế..

ố lượng giá trị sử dụng của một vật ko phải ngay một lúc đã phát hiện ra được hết, mà nó được phát hiện dần dần trong quá trình phát triển của khoa học – kỹ thuật.

Giá trị sử dụng hay công dụng của hàng hóa là do thuộc tính tự nhiên của vật thể hàng hóa quyết định. Với ý nghĩa như vậy, giá trị sử dụng là một phạm trù vĩnh viễn.

Giá trị sử dụng chỉ thể hiện lúc con người sử dụng hay tiêu sử dụng, nó là nội dung vật chất của của cải, ko kể hình thức xã hội của của mẫu đó như thế nào. những Mác chỉ rõ: Chỉ với trong việc sử dụng hay tiêu sử dụng, thì giá trị sử dụng mới được thể hiện.

Con người ở bất kỳ thời đại nào cũng đều cần tới những giá trị sử dụng khác nhau của vật phẩm để thỏa mãn những nhu cầu muôn vẻ của mình.

Xem thêm: Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng

Một vật lúc đã là hàng hóa thì nhất thiết nó phải với giá trị sử dụng. Nhưng ko phải bất cứ vật gì với giá trị sử dụng cũng đều là hàng hóa. Chẳng hạn, ko khí rất cần cho thị trường con người. nhưng ko phải là hàng hóa. Nước suối, quả dại cũng với giá trị sử dụng, nhưng cũng ko phải là hàng hóa. Như vậy, một vật muốn trở thành hàng hóa thì giá trị sử dụng của nó phải là vật được sản xuất ra để bán, để trao đổi, cũng với nghĩa là vật đó phải với giá trị trao đổi. Trong kinh tế hàng hóa, giá trị sử dụng là vật mang giá trị trao đổi.

– Giá trị

Muốn hiểu được giá trị hàng hóa phải đi từ giá trị trao đổi. những Mác viết: “Giá trị trao đổi trước hết biểu hiện ra như là một quan hệ về số lượng, là một tỷ lệ theo đó những giá trị sử dụng loại này được trao đổi với những giá trị sử dụng loại khác”.

Ví dụ: một mét vải = 10 kg thóc.

Vấn đề đặt ra là, tại sao vải và thóc là hai hàng hóa với giá trị sử dụng khác nhau lại với thể trao đổi được với nhau, hơn nữa chúng lại trao đổi với nhau theo một tỷ lệ nhất định?

lúc hai hàng hóa khác nhau là vải và thóc với thể trao đổi được với nhau, thì phải với một cơ sở chung nào đó: mẫu chung đó ko phải là giá trị sử dụng, tuy sự khác nhau về giá trị sử dụng của chúng là điều kiện cần thiết của sự trao đổi. Song, mẫu chung đó phải nằm ở cả hai hàng hóa. Nếu gạt giá trị sử dụng của sản phẩm sang một bên, thì giữa chúng chỉ với một mẫu chung: chúng đều là sản phẩm của lao động. Để sản xuất ra vải và thóc, nguời thợ thủ công và người nông dân đều phải hao phí lao động để sản xuất ra chúng. Hao phí lao động là cơ sở chung để so sánh vải với thóc, để trao đổi giữa chúng với nhau.

Sở dĩ phải trao đổi theo một tỷ lệ nhất định, (1m vải = 10kg thóc), vì người ta cho rằng lao động hao phí sản xuất ra lm vải bằng lao động hao phí để sản xuất ra 10kg thóc. Lao động hao phí để sản xuất ra hàng hóa ẩn giấu trong hàng hóa chính là giá trị của hàng hóa. Từ sự phân tích trên, rút ra kết luận: giá trị là lao động xã hội của người sản xuất hàng hóa kết tinh trong hàng hóa.

Như vậy, chất của giá trị là lao động, vì vậy, sản phẩm nào ko với lao động của người sản xuất kết tinh trong đó thì nó ko với giá trị. Sản phẩm nào lao động hao phí để sản xuất ra chúng càng nhiều thì giá trị càng cao. Giá trị hàng hóa là biểu hiện quan hệ giữa những người sản xuất hàng hóa. Giá trị là một phạm trù lịch sử, gắn ngay lập tức với nền sản xuất hàng hóa. Giá trị là nội dung, là cơ sở của giá trị trao đổi, còn giá trị trao đổi chỉ là hình thức biểu hiện của giá trị. Nếu giá trị sử dụng là thuộc tính tự nhiên, thì giá trị là thuộc tính xã hội của hàng hóa.

Xem thêm: Quan điểm toàn diện của chủ nghĩa Mác – Lênin và vận dụng quan điểm toàn diện

 Hàng hóa là sự thống nhất của hai thuộc tính giá trị sử dụng và giá trị, nhưng đây là sự thống nhất của hai mặt đối lập.

Sự đối lập và mâu thuẫn giữa giá trị sử dụng và giá trị thể hiện ở chỗ: người làm ra hàng hóa đem bán chỉ quan tâm tới giá trị hàng hóa do mình làm ra, nếu họ với nhắm giá trị sử dụng cũng chính là để với được giá trị. Ngược lại, người mua hàng hóa lại chỉ nhắm giá trị sử dụng của hàng hóa, nhưng muốn tiêu sử dụng giá trị sử dụng đó người mua phải trả giá trị của nó cho người bán. Nghĩa là quá trình thực hiện giá trị tách rời quá trình thực hiện giá trị sử dụng: giá trị được thực hiện trước, sau đó giá trị sử dụng mới được thực hiện.

3. Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hóa:

Hai thuộc tính của hàng hóa với quan hệ chặt chẽ với nhau, vừa thống nhất, vừa mâu thuẫn với nhau. 

Thống nhất

Hai thuộc tính này cùng đồng thời tồn tại trong một hàng hóa. Nếu một vật với giá trị sử dụng (tức với thể thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người, xã hội), nhưng ko với giá trị (tức ko do lao động tạo ra, ko với kết tinh lao động) như ko khí tự nhiên thì sẽ ko phải là hàng hóa. Ngược lại, một vật với giá trị (tức với lao động kết tinh), nhưng ko với giá trị sử dụng (tức ko thể thỏa mãn nhu cầu nào của con người, xã hội) cũng ko trở thành hàng hóa.

Đối lập

Thứ nhất, với tư cách là giá trị sử dụng thì những hàng hóa khác nhau về chất (vải mặc, sắt thép, lúa gạo…). Nhưng ngược lại, với tư cách là giá trị thì những hàng hóa lại đồng nhất về chất, đều là “những cục kết tinh đồng nhất của lao động mà thôi”, tức đều là sự kết tinh của lao động, hay là lao động đã được vật hóa ( vải mặc, sắt thép, lúa gạo… đều do lao động tạo ra, kết tinh lao động trong đó). 

Thứ hai, quá trình thực hiện giá trị và giá trị sử dụng với sự tách rời nhau cả về mặt ko gian và thời gian. 

Xem thêm: Phát triển là gì? Nguyên lý về sự phát triển theo Triết học Mác – Lênin?

• Giá trị được thực hiện trong lĩnh vực lưu thông và thực hiện trước. 
• Giá trị sử dụng được thực hiện sau, trong lĩnh vực tiêu sử dụng. 

Người sản xuất quan tâm tới giá trị, nhưng để đạt được mục đích giá trị nên họ cũng phải nhắm giá trị sử dụng, ngược lại người tiêu sử dụng quan tâm tới giá trị sử dụng để thỏa mãn nhu cầu tiêu sử dụng của mình.

Nhưng muốn với giá trị sử dụng họ phải trả giá trị cho người sản xuất ra nó. Nếu ko thực hiện giá trị sẽ ko với giá trị sử dụng. Mâu thuẫn giữa giá trị sử dụng và giá trị hàng hóa cũng chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới khủng hoảng sản xuất thừa.

Kết luận: Hàng hóa là sản phẩm phổ biến trên thị trường hiện nay, vì vậy nắm rõ những thuộc tính cơ bản và bản chất của hàng hóa là nội dung rất cần thiết, đặt ra sự hiệu quả trong quá trình trao đổi thúc đẩy sản xuất.